Come and be part of a global voice for wild plants and fungi
This autumn, help us find the Britain’s most colourful and important fungi – waxcaps.
Plantlife’s Big Give Christmas Challenge 28 Nov- 5 Dec, make a positive impact in protecting remarkable lichens.
Go the extra mile and run wild for Plantlife
Become a Plantlife member today and together we will rebuild a world rich in plants and fungi
Read in: EnglishCymraeg
Mae #MaiDiDor gan Plantlife yn ôl, yn blodeuo’n well nag erioed!
Ymunwch â’n mudiad Mai Di Dor a rhyddhau eich lawnt gan ddechrau ar 1 Mai.
Rhyddhewch y blodau gwyllt yn eich lawnt fel eu bod yn gallu tyfu’n wyllt a darparu gwledd i bryfed peillio, mynd i’r afael â llygredd, lleihau eithafion gwres trefol, a chloi carbon atmosfferig o dan y ddaear.
Mai Di Dor yw ymgyrch flynyddol Plantlife sy’n galw ar bob perchennog gardd a rheolwr mannau gwyrdd i beidio â thorri’r gwair yn ystod mis Mai – gan ryddhau eich lawntiau a darparu gofod ar gyfer byd natur.
Dylech gymryd rhan oherwydd bod lawnt iach o fudd i fywyd gwyllt, yn mynd i’r afael â llygredd a hyd yn oed yn gallu cloi carbon o dan y ddaear. Y peth gorau ydi, er mwyn cael y buddion yma, y cyfan sydd raid i chi ei wneud ydi peidio â thorri’ch lawnt ym mis Mai!
Rydyn ni wedi colli bron i 97% o ddolydd llawn blodau ers y 1970au, a gyda nhw y bwyd hanfodol sydd ei angen ar bryfed peillio fel gwenyn a glöynnod byw. Gyda mwy nag 20 miliwn o erddi yn y DU, mae hyd yn oed y darnau glaswellt lleiaf yn cyfrif am gyfran sylweddol o’n tir ni sydd, o’i reoli’n briodol, yn gallu sicrhau budd aruthrol i fyd natur, cymunedau a’r hinsawdd.
Dyma pam mae Plantlife yn galw ar bawb i gymryd rhan yn #MaiDiDor a gadael i blanhigion gwyllt gael y blaen ar yr haf.
Rhowch wybod i ni eich bod yn ymuno â mudiad Mai Di Dor gan ddefnyddio’r ffurflen isod. Bydd hyn yn rhoi gwell darlun i ni o faint o erddi a mannau gwyrdd sy’n rhan o Mai Di Dor, a maint yr ardal sydd wedi’i rhyddhau er mwyn i natur ffynnu eleni.
Defnyddiwch y bar sgrolio i weld y ffurflen gyfan ac i gyflwyno’ch atebion. Ymddiheuriadau – ond er hwylustod casglu a dadansoddi data, dim ond yn Saesneg mae’r arolwg hwn ar gael ar hyn o bryd. Fodd bynnag, unwaith y bydd wedi’i gwblhau, bydd gennych fynediad at ddogfen ganllaw gofod gwyrdd unigryw y gellir ei darparu yn y Gymraeg neu yn Saesneg yn ôl yr angen.
Posteri 1 – Rydyn ni’n rhoi rhyddid i’r lawnt ymaPosteri 2 – Mae’r gofod gwyrdd yma ar y llwybr at haf gwylltPosteri 3 – Mae ein gofod gwyrdd ni ar y llwybr at haf gwyllt
Posteri 1 – Rydw i’n eistedd yn ôl ac yn gwylio’r blodau yn tyfuPosteri 2 – Rydyn ni’n rhoi rhyddid i’r lawnt ymaPosteri 3 – Cael eich gofod gwyrdd ar y llwybr at haf gwyllt poster i’w hargraffu i annog eraill Posteri 4 – Eisteddwch nôl a gwylio’r blodau yn tyfu poster i’w hargraffu i annog eraill
Arwydd gardd wyllt i’w liwioArwydd Gwylio’r blodau’n tyfu i’w liwioArwydd Mai Di DorRhyddhau eich LawntRhywogaethau o BlanhigionTaflen Adnabod i’w lliwio
Cyfryngau Cymdeithasol9:16 Stori1:1
In this downloadable zip file you will find:
If you are unable to find what you need please email us on nomowmay@plantlife.org.uk
Bydd, plîs ymunwch! Gyda’n gilydd fel perchnogion gerddi a rheolwyr gofod gwyrdd fe allwn ni gael effaith enfawr ar fioamrywiaeth drwy adael i bob darn o laswellt ffynnu drwy gydol yr haf. Os oes gennych chi iard gefn maint stamp postio neu stad eang, fe allwn ni i gyd wneud gwahaniaeth yn ein ffordd ein hunain.
Ydych. Os nad oes gennych chi lawnt, fe allech chi addo gadael gofod gwyrdd arall heb ei dorri, fel cae neu lecyn yn eich gweithle. Neu fe allech chi ymuno ag eraill a chymryd rhan fel cymuned. Darllenwch fwy yn yr erthygl yma am sut gallwch chi gymryd rhan.
Mae tua 270 o wahanol rywogaethau o wenyn gwyllt ym Mhrydain a gallant fod yn eithaf anodd eu hadnabod. Ar gyfer cacwn, mae’r Ymddiriedolaeth Cadwraeth Cacwn wedi cynhyrchu canllaw adnabod gwych yma. Ar gyfer glöynnod byw, edrychwch ar y canllaw adnabod hyfryd gan Butterfly Conservation yma.
Mae trogod yn bryfed bach iawn sy’n lledaenu haint bacterol difrifol o’r enw clefyd Lyme. Mae’r trogod yn byw ar famaliaid fel draenogod, moch daear a llwynogod ac wedyn yn symud i laswellt tal a llystyfiant, lle gallwn ni eu codi a chael ein heintio. Os cewch eich brathu gan drogen, cadwch lygad am symptomau tebyg i’r ffliw fel teimlo’n boeth ac yn crynu, cur pen, cyhyrau poenus neu deimlo’n sâl, a brech goch gron o amgylch brathiad y drogen.
Mae nifer yr achosion o drogod mewn gerddi yn cynyddu, felly dylech wisgo trowsus hir ac archwilio eich hun yn ofalus am drogod pan fyddwch wedi bod mewn glaswellt tal neu lystyfiant tal arall.
Mewn ardaloedd lle mae trogod yn gyffredin, ystyriwch gynnal gwair byrrach sy’n cael ei dorri unwaith bob pedair wythnos. I gael rhagor o wybodaeth edrychwch ar www.nhs.uk/conditions/lyme-disease a www.lymediseaseaction.org.uk
Rydyn ni’n annog pawb sy’n garddio er budd natur i dorri llai am gyfnod hirach. Mae canlyniadau ein harolygon Mai Di Dor blaenorol yn dangos y bydd cadw dau neu dri hyd gwahanol i’r glaswellt drwy gydol yr haf yn cynyddu amrywiaeth a maint y blodau a’r neithdar maent yn ei gynhyrchu:
Gadewch rai ardaloedd o laswellt tal heb eu torri’n gyfan gwbl drwy gydol y flwyddyn, i adael i flodau talach fel y Llygad-llo Mawr a Chlafrllys y Maes flodeuo. Mae’r glaswelltau tal yma’n darparu deunydd bwydo gwerthfawr, cysgod, a safleoedd nythu i rywogaethau fel draenogod a brogaod – gan eu cysylltu nhw ar draws ein tirwedd ni.
Mae ardaloedd ‘dolydd’ hyd canolig yn cael eu torri gyda’r toriadau’n cael eu casglu dim ond 2 i 3 gwaith y flwyddyn y tu allan i fisoedd Ebrill i Awst. Maen nhw’n caniatáu i flodau talach yr haf flodeuo fel Pig-yr-aran y Weirglodd, Hocys Mwsg, y bengaled a chlafrllys.
Ar gyfer gweddill y lawnt, gallwch gadw’r glaswellt yn fyrrach trwy dorri unwaith y mis i uchder o 1 neu 2 fodfedd (2.5 i 5 cm). Mae hyn yn caniatáu i blanhigion llai fel llygad y dydd a phys-y-ceirw flodeuo’n helaeth, gan ddarparu ffynhonnell fwyd wych.
Cofrestrwch ar gyfer Mai Di Dor i dderbyn ein canllaw lawnt cynhwysfawr sydd wedi’i ysgrifennu gan arbenigwyr blodau gwyllt Plantlife.
Rydym yn deall y gallai hyn ymddangos yn rhwystredig, fodd bynnag, efallai bod rhesymau pam mae awdurdodau lleol yn torri gwair ym mis Mai, er iddynt ymrwymo i Fai Di Dor. Sef:
Diogelwch yn gyntaf
Mae llawer o ymylon ffyrdd yn cael eu torri’n rheolaidd i gynnal llinellau gweld clir a pharthau tynnu i mewn diogel, mae hyn yn arbennig o hanfodol ar gyffyrdd ac ar droadau tynn lle mae’n anodd gweld.
Rheolaeth Adfer
Mewn rhai achosion, efallai y bydd angen torri a symud y glaswellt wedi’i dorri yn amlach ar ymylon sy’n cael eu hadfer ar gyfer blodau gwyllt. Mae hyn yn arwain yn raddol at lefelau naturiol is o ffrwythlondeb pridd a all gynnal mwy o fioamrywiaeth. Gall y torri gwair fod yn llai aml ac yn hwyrach ar ôl y cyfnod rheoli yma i adfer.
Ymrwymiad Cytundebol
Bydd awdurdodau lleol yn defnyddio contractwyr yn aml i reoli ymylon ffyrdd ac efallai y byddant wedi ymrwymo i gontractau hirdymor sy’n pennu manylebau penodol. Mae’n bosibl y bydd y contractau cynnal a chadw sydd ar waith yn rhagddyddio ymrwymiadau awdurdod lleol i Fai Di Dor.
Edrychwch ar wefan eich cyngor am ragor o fanylion. Os oes diffyg gwybodaeth, gallech anfon e-bost at eich cyngor yn uniongyrchol i herio eu harferion rheoli a’u cysylltu â’n Canllaw Arfer Gorau ar gyfer Rheoli Ymylon Ffyrdd Glaswelltir. Edrychwch yma am ragor o fanylion ac am astudiaethau achos llwyddiannus.
Rydyn ni eisiau gweld eich lawntiau chi! Boed yn ddôl fechan drefol brysur neu’n ddarn tawel o hafan i fyd natur, rhannwch eich canlyniadau gyda ni.
Byddwn yn anfon diweddariadau atoch chi ar e-bost am ein gwaith, newyddion, ymgyrchoedd, apeliadau a ffyrdd o gymryd rhan. Ni fyddwn yn rhannu eich manylion byth a gallwch optio allan ar unrhyw adeg. Darllenwch ein Hysbysiad Preifatrwydd.
