Ers 1960, mae Cyngor Swydd Lincoln wedi ffurfio partneriaeth gydag Ymddiriedolaeth Natur Swydd Lincoln i warchod 80km o ymylon ffyrdd gorau’r sir fel Gwarchodfeydd Natur Ymylon Ffordd. Rhwng 2009 a 2015, arweiniodd arolygon gwyddoniaeth y dinesydd at ddynodi Safleoedd Bywyd Gwyllt Lleol ar hyd 300km pellach o ymylon ffordd, gan gyfrif am bron i 100ha o gynefin llawn blodau gwyllt. Nododd yr arolwg hefyd fod 90% o’r rhwydwaith â llai o flodau gwyllt oherwydd bod ymylon ffyrdd yn cael eu torri’n rhy aml neu ddim yn ddigon aml ac nad oedd y glaswellt wedi’i dorri’n cael ei gasglu. 

Yn 2018, darparodd treialon cynaeafu biomas llwyddiannus ar ymylon ffyrdd a chynhyrchu ynni gwyrdd o’r glaswellt wedi’i dorri wybodaeth am ffyrdd newydd y gallai rheoli llystyfiant ymylon ffyrdd wella bioamrywiaeth glaswelltiroedd ar ymylon ffyrdd, lleihau ôl troed carbon a hyd yn oed talu amdano’i hun gyda’r refeniw a gynhyrchir. Mae’r gwersi a ddysgwyd o’r treialon hyn wedi bod yn hollbwysig i gais llwyddiannus i’r Adran Drafnidiaeth am brosiect LiveLabs2 gwerth £4M sydd bellach ar y gweill i barhau â’r ymchwil yma ar raddfa fwy gyda De Swydd Gaerloyw a Gorllewin Sussex mewn partneriaeth â Plantlife. 

Mae ‘Nature Isn’t Neat’ yn brosiect a gafodd ei dreialu i ddechrau gan Gyngor Sir Fynwy a’i ariannu drwy gronfa Cymunedau Gwledig Llywodraeth Cymru o dan fesur LEADER y Rhaglen Datblygu Gwledig 2014 – 2020 ac mae wedi bod yn ehangu’n araf i ardaloedd eraill o’r sir. Un elfen allweddol o’r prosiect oedd newid y ffordd mae’r Cyngor Sir yn rheoli ei laswelltir ar ymylon ffyrdd, ac mewn gofod agored a pharciau i greu gofod ar gyfer byd natur. Roedd cefnogaeth gref ymhlith y cyhoedd i’r newidiadau i dorri gwair, ac ymddangosiad llawer mwy o flodau gwyllt yn ystod gwanwyn a haf 2020. 

Sefydlodd Llywodraeth Cymru Fenter Lleoedd Lleol ar gyfer Natur yn cynnig grantiau cyfalaf i brynu offer fel peiriannau torri a chasglu i wella’r gwaith o adfer glaswelltiroedd. Arweiniodd y gwersi a ddysgwyd o’r cynllun peilot ‘Nature Isn’t Neat’ at gais llwyddiannus i Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol a  Llywodraeth Cymru am grant a alluogodd brynu peiriannau ‘torri a chasglu’ sy’n gallu torri glaswellt talach a chael gwared ar y glaswellt wedi’i dorri.   

Mae’r prosiect yn cael ei gefnogi gan Gronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig: Ewrop yn Buddsoddi mewn Ardaloedd Gwledig ac mae’n cael ei gyllido gan Grant Galluogi Adnoddau Naturiol a Llesiant Llywodraeth Cymru.