Yn Plantlife, mae bwrlwm o weithgarwch ar y gweill wrth i 1af Mai agosáu. Mai Di Dor yw ein hymgyrch fwyaf ni – sy’n galw ar bob rhan o gymdeithas i ymuno mewn mudiad cenedlaethol i greu gofod gwyrdd llewyrchus.

Rydyn ni’n canolbwyntio’r ymgyrch ar fis Mai oherwydd mai ym mis Mai mae’r tymor blodeuo yn dechrau. Mae gadael ardaloedd o laswellt heb eu torri ym mis Mai yn gadael i’r blodau luosogi, gan gynnal bywyd gwyllt yn well dros yr haf. Efallai mai ni sy’n sbarduno Mai Di Dor heddiw, ond mae gan berthnasedd tymhorol Mai 1af wreiddiau llawer dyfnach nag y gall unrhyw ymgyrch fodern ei hawlio.

Arwyddocâd y Tymhorau

Roedd gan ein hynafiaid ni gysylltiad agos iawn â chyfnodau byd natur. Cymaint felly fel bod dyddiadau pwysig ar y calendr tymhorol yn cael eu hystyried yn gysegredig a hyd yn oed yn hudol. Mae llawer o ddathliadau a thraddodiadau Calan Mai yn seiliedig ar ysbrydolrwydd a llên gwerin botanegol.

Ar Ysbrydnos (noswyl Calan Mai, un o’r ‘nosweithiau ysbryd’ Cymreig, pan ddywedir bod y llen rhwng y byd yma a’r byd nesaf yn deneuach) byddai pobl leol yn casglu canghennau a blodau i addurno eu cartrefi, gan ddathlu a chroesawu tyfiant a ffrwythlondeb. Byddai tanau’n cael eu llosgi i gadw ysbrydion drwg draw, a byddai dynion ifanc yn gosod tusw o rosmari wedi’i glymu â rhuban gwyn ar silffoedd ffenestri’r rhai roeddent yn eu hedmygu.

Mae’r ŵyl hefyd yn nodi pwynt arbennig ar y calendr amaethyddol. Dyma’r amser pryd byddai ffermwyr Cymru yn troi eu buchesi allan ar y borfa. Mae arferion o’r math yma’n ein hatgoffa ni bod yr wybodaeth, tan yn gymharol ddiweddar, am sut mae planhigion, anifeiliaid a thirweddau yn newid gyda’r tymhorau, wedi’i gwreiddio’n ddwfn mewn normau diwylliannol.