Ym Mhrydain, amaethyddiaeth ydi’r grym cryfaf yn y cymunedau o blanhigion sydd gennym ni, ac mae da byw ffermydd yn allweddol wrth efelychu effeithiau symudiad cyson y buchesi gwyllt o anifeiliaid pori a oedd unwaith yn crwydro ein cefn gwlad. Mae llawer, os nad pob un, o’n cymunedau o blanhigion yn dibynnu ar ryw fath o bori neu dynnu llystyfiant i sicrhau eu bod yn goroesi.

Gall dealltwriaeth o bori cadwraeth, torri gwair a rheoli prysgwydd helpu ein cynefinoedd mwyaf cyfoethog o ran rhywogaethau i ffynnu.

Felly sut ar y ddaear mae plesio’r holl rywogaethau drwy’r amser?

Mae’n gwestiwn rydw i’n ei ofyn i mi fy hun yn aml, ac yn un a gododd pan wnaethom ddatblygu prosiect Tlysau Mynydd Eryri Eryri’s Mountain Jewels sy’n rhan o Natur am Byth!. Gyda 10 rhywogaeth wahanol iawn o blanhigion a 2 rywogaeth o infertebrata, rhaid i ni feddwl am sawl ffordd wahanol o sicrhau bod y rhain i gyd yn cael gofal.

Ar gyfer ein rhywogaethau llysieuol tal, fel Lliflys y Mynydd Saussurea alpina a Heboglys Eryri Hieracium snowdoniense, mae bron yn sicr bod angen i ni ystyried pori gyda gwartheg yn yr Hydref ac efallai pwl byr o bori ddechrau mis Mai.

Beth mae hyn yn ei olygu i laswelltiroedd eraill, fel lawntiau?

Drwy gael cyfuniad o’r holl anifeiliaid pori yma yn cael eu rheoli a’u symud i’r llefydd iawn ar yr amser iawn o’r flwyddyn, gallwn yn sicr roi cynnig ar gael yr amodau’n iawn ar gyfer popeth.

Ond yr hyn sy’n ddiddorol am y cwestiwn yma ydi ei fod yn berthnasol hefyd i’n lawntiau ni. Mae #MaiDiDor yn ein hannog ni i adael ein lawntiau heb eu torri am fis cyfan. Gallwn ei ymestyn i ‘Blodau Diderfyn Mehefin’ ond erbyn hynny bydd Llygad y Dydd, Dant y Llew a blodau eraill tyweirch byr dechrau mis Mai wedi mynd ac wedi cael eu tagu gan lu o rywogaethau eraill.

Sut gallwn ni sicrhau bod gennym ni’r dewis ehangaf o blanhigion ar ein lawnt ni drwy gydol y flwyddyn?

Gallwn hyd yn oed efelychu’r gwahanol fathau o anifeiliaid pori drwy ddewis uchder gwahanol i dorri’r llwybrau. Os ydych chi eisiau Llygad y Dydd eto, byddwch fel dafad a thorri’n fyr; os ydych chi eisiau i’r Bengaled a Llygad-llo Mawr ailflodeuo yn nes ymlaen yn ystod y tymor, gallwch fod yn fuwch a thorri rhai ohonyn nhw cyn iddyn nhw orffen blodeuo; os cewch chi fieri neu ddanadl poethion, ewch ati i’w torri nhw i lawr at y ddaear fel gafr.

Drwy adael rhai darnau’n dal, rhai darnau o uchder canolig a rhai darnau’n fyr byddwch yn creu brithwaith diddorol o wahanol gynefinoedd lawnt sy’n addas ar gyfer cymaint o wahanol rywogaethau â phosib. Ar ddiwedd y flwyddyn, cyn i’r glaswellt ddechrau troi’n frown a gollwng ei hadau, un o’r pethau pwysicaf y gallwch chi ei wneud ar gyfer eich dôl lawnt yw ei phori i lawr yn gyfan gwbl (yn union fel y byddai buches enfawr o ych gwyllt yn ei wneud wrth fudo) ac ailddechrau’r broses ar gyfer hwyl #MaiDiDor y flwyddyn nesaf.