Skip to main content

Roedd dydd Sul 16eg Gorffennaf 2023 yn ddiwrnod cyffrous i dîm y prosiect Twyni Deinamig sy’n gweithio yng Nghymru. Yn cael ei gynnal ar y cyd gan Plantlife a saith partner arall drwy’r prosiect Twyni Deinamig, cynhaliwyd seremoni torri rhuban i ddathlu’r cerflun mynediad sydd wedi’i greu gan y Gof o Gymru, Eifion Thomas (JET Blacksmith).

O syniad i fynedfa

Yn ddiweddar, rydym wedi dadorchuddio cerflun wedi’i ysbrydoli yn lleol wedi’i gydblethu â glöynnod byw, adar a gweision y neidr yng Nghymru.

Mae’r cerflun newydd yn Nhwyni Crymlyn, sydd wedi cymryd pedair blynedd i’w greu, wedi bod yn rhan enfawr o waith y prosiect Twyni Deinamig yn y SoDdGA ym Mae Abertawe. Gyda Champws y Bae Prifysgol Abertawe yn gefndir iddo, mae Twyni Crymlyn yn un o 10 safle Twyni Deinamig yng Nghymru.

Y cysyniad y tu ôl i’r cerflun hwn oedd creu ymdeimlad o gyrraedd i bobl sy’n ymweld â Chrymlyn, ac fe’i cynlluniwyd i gynnwys elfennau o’r safle yr oedd y trigolion lleol yn cysylltu fwyaf â nhw. Bydd ymwelwyr â’r cerflun yn gweld bod ganddo löynnod byw, adar, gweision y neidr a mwy yn cydblethu ynddo. Roedden ni eisiau iddo gynrychioli nid yn unig y presennol ond hefyd gorffennol a dyfodol y safle.

Dechrau ar y siwrnai ddylunio

Roedd y syniadau cychwynnol ar gyfer y prosiect hwn yn amrywio o un cerflun i banel a fyddai’n fframio tirwedd amrywiol y SoDdGA. Drwy ymgynghori ag ymwelwyr lleol yn 2022 dewiswyd y syniad o lwybr bwaog, a phleidleisiwyd ar themâu allweddol.

Drwy broses bleidleisio debyg, penderfynwyd y byddai’r chwaer gerflun yn adlewyrchu’r dirwedd o’i amgylch yn amlycach, gydag elfennau o systemau twyni lleol Twyni Crymlyn a’r chwaer safle ar draws Aber Nedd yn Nhwyni Baglan wedi’u hymgorffori.

Gyda syniadau wrth law, aethom ati i ddod o hyd i Artist o Gymru, a Gof, a allai ddod â’r prosiect hwn yn fyw. Llwyddodd y gof o Sir Benfro, Eifion Thomas (JET Blacksmith) i ddal natur wyntog twyni Bae Abertawe.

Wrth i fisoedd 2023 fynd rhagddynt, roedd pob diweddariad newydd ar y broses o greu’r cerflun yn llawn edmygedd o sgiliau Eifion.

Ymlaen yn gyflym i fis Gorffennaf 2023!

Yn ogystal â thorri’r rhuban, roedd y diwrnod yn cynnwys teithiau tywys, gweithgareddau celfyddydol, diwrnod llawn o bio-blitz a helfa garthwr! Darparodd y gwerthwr lleol Van Goffi lawer o luniaeth i’r mynychwyr, a chofnododd y ffotograffydd Andy Davies y diwrnod drwy ei lens. Unwaith yr oedd y glaw a’r gwynt wedi tawelu, dechreuodd gweithgareddau’r dydd gyda’r ymwelwyr yn archwilio’r twyni gyda warden y safle Ben Sampson.

Ar ôl lapio’r cerflun mewn rhuban, ymunodd ymwelwyr a gwesteion arbennig â ni ar gyfer y dadorchuddio swyddogol. Dechreuodd y gweithgareddau gydag araith fer gan yr Athro Charles Hipkin, a fu’n adlewyrchu ar arwyddocâd y lle arbennig hwn yn ecolegol ac iddo ef yn bersonol.

Gyda’r glaw yn cadw draw, cyflwynodd Ai-Lin Kee o Natur Ar Garreg Eich Drws yr ymwelwyr i bryfed peillio’r twyni, gan dynnu sylw at waith prosiect B-Lines.

Rydym wrth ein bodd yn gallu rhannu gydag ymwelwyr stori’r cerflun yn ogystal â’r gosodiad ei hun, a fydd yno i’w fwynhau gan bawb am flynyddoedd lawer i ddod. Rydym yn gwerthfawrogi yn fawr y gefnogaeth a gawsom ni gan berchnogion tir Twyni Crymlyn, Sant Modwen, wrth ddod â’r prosiect hwn yn fyw.

Cadwch lygad am fwy gan fod yr ail chwaer gerflun ar fin cael ei osod mewn llecyn arall ar y safle. I gael yr wybodaeth ddiweddaraf, gwnewch yn siŵr eich bod yn dilyn Cynaliadwyedd ym Mhrifysgol Abertawe ar gyfryngau cymdeithasol, ac os byddwch yn ymweld peidiwch ag anghofio ein tagio ni yn eich lluniau!

Our Work in Wales

Natur Am Byth! Pen Llŷn ac Ynys Môn
A close up of a lichen growing on the ground

Natur Am Byth! Pen Llŷn ac Ynys Môn

Cyfle i ddarganfod sut mae prosiect adferiad gwyrdd blaenllaw Cymru, Natur am Byth!, yn helpu i ddatgelu ecoleg ddirgel cen sy'n diflannu.

Ffyngau a ffermio: Siwrnai cap cwyr ar fferm yng Nghymru
Cattle on grassland

Ffyngau a ffermio: Siwrnai cap cwyr ar fferm yng Nghymru

Mae’n dymor y capiau cwyr yn Ystwyth Uchaf ac mae Sheena Duller o Plantlife yn esbonio pam y gall ffyngau a ffermio weithio’n dda gyda’i gilydd.

Cyflwr Planhigion a Ffyngau yng Nghymru 2023
A bright pink orchid flower growing in a meadow

Cyflwr Planhigion a Ffyngau yng Nghymru 2023

Dyma olwg fanylach ar rai o’r penawdau o’r adroddiad, beth maen nhw’n ei olygu i’n rhywogaethau a’n cynefinoedd ni yng Nghymru.