Come and be part of a global voice for wild plants and fungi
Discover the magical world of the UK’s wonderful wild plants and fungi and connect with nature near you.
There are many different ways you can go the extra mile for Plantlife – from organising a bake sale, running the London Marathon or planning your own plant-themed event.
Our corporate partners benefit from 35 years of experience in nature restoration so they can achieve real impact.
Become a Plantlife member today and together we will rebuild a world rich in plants and fungi
Read in: EnglishCymraeg
O’r syniad i’r gosod – yng ngeiriau Hannah Lee, y Swyddog Ymgysylltu â Phobl ar gyfer y Prosiect Twyni Deinamig.
Roedd dydd Sul 16eg Gorffennaf 2023 yn ddiwrnod cyffrous i dîm y prosiect Twyni Deinamig sy’n gweithio yng Nghymru. Yn cael ei gynnal ar y cyd gan Plantlife a saith partner arall drwy’r prosiect Twyni Deinamig, cynhaliwyd seremoni torri rhuban i ddathlu’r cerflun mynediad sydd wedi’i greu gan y Gof o Gymru, Eifion Thomas (JET Blacksmith).
Yn ddiweddar, rydym wedi dadorchuddio cerflun wedi’i ysbrydoli yn lleol wedi’i gydblethu â glöynnod byw, adar a gweision y neidr yng Nghymru.
Mae’r cerflun newydd yn Nhwyni Crymlyn, sydd wedi cymryd pedair blynedd i’w greu, wedi bod yn rhan enfawr o waith y prosiect Twyni Deinamig yn y SoDdGA ym Mae Abertawe. Gyda Champws y Bae Prifysgol Abertawe yn gefndir iddo, mae Twyni Crymlyn yn un o 10 safle Twyni Deinamig yng Nghymru.
Y cysyniad y tu ôl i’r cerflun hwn oedd creu ymdeimlad o gyrraedd i bobl sy’n ymweld â Chrymlyn, ac fe’i cynlluniwyd i gynnwys elfennau o’r safle yr oedd y trigolion lleol yn cysylltu fwyaf â nhw. Bydd ymwelwyr â’r cerflun yn gweld bod ganddo löynnod byw, adar, gweision y neidr a mwy yn cydblethu ynddo. Roedden ni eisiau iddo gynrychioli nid yn unig y presennol ond hefyd gorffennol a dyfodol y safle.
Ben Sampson, Swyddog Cynaliadwyedd Prifysgol Abertawe a Warden Twyni Crymlyn
Roedd y syniadau cychwynnol ar gyfer y prosiect hwn yn amrywio o un cerflun i banel a fyddai’n fframio tirwedd amrywiol y SoDdGA. Drwy ymgynghori ag ymwelwyr lleol yn 2022 dewiswyd y syniad o lwybr bwaog, a phleidleisiwyd ar themâu allweddol.
Drwy broses bleidleisio debyg, penderfynwyd y byddai’r chwaer gerflun yn adlewyrchu’r dirwedd o’i amgylch yn amlycach, gydag elfennau o systemau twyni lleol Twyni Crymlyn a’r chwaer safle ar draws Aber Nedd yn Nhwyni Baglan wedi’u hymgorffori.
Gyda syniadau wrth law, aethom ati i ddod o hyd i Artist o Gymru, a Gof, a allai ddod â’r prosiect hwn yn fyw. Llwyddodd y gof o Sir Benfro, Eifion Thomas (JET Blacksmith) i ddal natur wyntog twyni Bae Abertawe.
Wrth i fisoedd 2023 fynd rhagddynt, roedd pob diweddariad newydd ar y broses o greu’r cerflun yn llawn edmygedd o sgiliau Eifion.
Mae’r cerflun wedi’i osod yn un o bâr, ac yn uchel ymhlith blaenoriaethau dylunio’r ymwelwyr roedd cynnwys glöynnod byw, gwenyn, planhigion a blodau, adar, a’r dirwedd leol yn y dyluniad. Cydnabyddiaeth: Twyni Deinamig / Andy Davies Ffotograffiaeth a fideo
I gydnabod hanes diwydiannol yr ardal leol, byddai’r ddau gerflun wedi’u gwneud o fetel. Cydnabyddiaeth: Ben Sampson
Yn ei gysyniad cerflun deinamig gwelsom fwa a oedd yn edrych fel ei fod bron yn chwythu eisoes yn y gwynt, gan godi ac i fyny i’r awyr. Cydnabyddiaeth: James Eifion Thomas (JET Blacksmith)
Yn raddol fe wnaethon ni ddechrau gweld glöynnod byw coch poeth a phetalau blodau cain yn dod allan o fflamau. Cydnabyddiaeth: James Eifion Thomas (JET Blacksmith)
Yn ogystal â thorri’r rhuban, roedd y diwrnod yn cynnwys teithiau tywys, gweithgareddau celfyddydol, diwrnod llawn o bio-blitz a helfa garthwr! Darparodd y gwerthwr lleol Van Goffi lawer o luniaeth i’r mynychwyr, a chofnododd y ffotograffydd Andy Davies y diwrnod drwy ei lens. Unwaith yr oedd y glaw a’r gwynt wedi tawelu, dechreuodd gweithgareddau’r dydd gyda’r ymwelwyr yn archwilio’r twyni gyda warden y safle Ben Sampson.
Ar ôl lapio’r cerflun mewn rhuban, ymunodd ymwelwyr a gwesteion arbennig â ni ar gyfer y dadorchuddio swyddogol. Dechreuodd y gweithgareddau gydag araith fer gan yr Athro Charles Hipkin, a fu’n adlewyrchu ar arwyddocâd y lle arbennig hwn yn ecolegol ac iddo ef yn bersonol.
Gyda’r glaw yn cadw draw, cyflwynodd Ai-Lin Kee o Natur Ar Garreg Eich Drws yr ymwelwyr i bryfed peillio’r twyni, gan dynnu sylw at waith prosiect B-Lines.
Bu’r ymwelwyr yn edrych ar yr ystod o gynefinoedd sydd i’w gweld yn Nhwyni Crymlyn gyda Ben Sampson (Prifysgol Abertawe) ac yn darganfod adar, mamaliaid, ffyngau, amffibiaid, amrywiaeth gyfoethog o blanhigion arfordirol a’r gwaith sy’n cael ei wneud ar y safle i adfywio’r gofod ar gyfer bywyd gwyllt lleol. Cydnabyddiaeth: Twyni Deinamig / Andy Davies Ffotograffiaeth a fideo
Ein gwesteion arbennig yn tynnu’r rhuban i ddathlu’r gosod yn ffurfiol! O’r chwith i’r dde – Yr Athro Charles Hipkin (Partneriaeth Natur Leol Castell-nedd Port Talbot), Martyn Evans (CNC), Eifion Thomas (JET Blacksmith), Penny Neyland (Prifysgol Abertawe) a’n Lizzie Wilberforce ni o Plantlife! Cydnabyddiaeth: Twyni Deinamig / Andy Davies Ffotograffiaeth a fideo
Cerflun mewn rhuban / torri’r rhuban; Cydnabyddiaeth: Twyni Deinamig / Andy Davies Ffotograffiaeth a fideo
Yn ogystal â gwenyn, glöynnod byw a gwyfynod, cafodd yr ymwelwyr hefyd weld cranc-gorynnod sy’n newid eu lliw, ceiliogod rhedyn a mwy wrth iddyn nhw archwilio gydag Ai-Lin Kee. Cydnabyddiaeth: Twyni Deinamig / Andy Davies Ffotograffiaeth a fideo
Rydym wrth ein bodd yn gallu rhannu gydag ymwelwyr stori’r cerflun yn ogystal â’r gosodiad ei hun, a fydd yno i’w fwynhau gan bawb am flynyddoedd lawer i ddod. Rydym yn gwerthfawrogi yn fawr y gefnogaeth a gawsom ni gan berchnogion tir Twyni Crymlyn, Sant Modwen, wrth ddod â’r prosiect hwn yn fyw.
Cadwch lygad am fwy gan fod yr ail chwaer gerflun ar fin cael ei osod mewn llecyn arall ar y safle. I gael yr wybodaeth ddiweddaraf, gwnewch yn siŵr eich bod yn dilyn Cynaliadwyedd ym Mhrifysgol Abertawe ar gyfryngau cymdeithasol, ac os byddwch yn ymweld peidiwch ag anghofio ein tagio ni yn eich lluniau!
Mae gwaith Plantlife drwy’r prosiect Twyni Deinamig yn cefnogi camau cadwraeth yng Nghymru a Lloegr i wella cyflwr twyni tywod.
Cyfle i ddarganfod sut mae prosiect adferiad gwyrdd blaenllaw Cymru, Natur am Byth!, yn helpu i ddatgelu ecoleg ddirgel cen sy'n diflannu.
Mae’n dymor y capiau cwyr yn Ystwyth Uchaf ac mae Sheena Duller o Plantlife yn esbonio pam y gall ffyngau a ffermio weithio’n dda gyda’i gilydd.
Dyma olwg fanylach ar rai o’r penawdau o’r adroddiad, beth maen nhw’n ei olygu i’n rhywogaethau a’n cynefinoedd ni yng Nghymru.
Byddwn yn anfon diweddariadau atoch chi ar e-bost am ein gwaith, newyddion, ymgyrchoedd, apeliadau a ffyrdd o gymryd rhan. Ni fyddwn yn rhannu eich manylion byth a gallwch optio allan ar unrhyw adeg. Darllenwch ein Hysbysiad Preifatrwydd.