Come and be part of a global voice for wild plants and fungi
Discover the magical world of the UK’s wonderful wild plants and fungi and connect with nature near you.
There are many different ways you can go the extra mile for Plantlife – from organising a bake sale, running the London Marathon or planning your own plant-themed event.
Our corporate partners benefit from 35 years of experience in nature restoration so they can achieve real impact.
Become a Plantlife member today and together we will rebuild a world rich in plants and fungi
Read in: EnglishCymraeg
Adroddiad Cyflwr Byd Natur 2023 yw’r adnodd diweddaraf i gael gwybodaeth am sut mae ein rhywogaethau a’n hecosystemau yn ymdopi yng Nghymru a ledled y DU.
Gan ddefnyddio’r data gorau sydd ar gael, mae’r adroddiad yn gweithredu fel cyfrif stoc ar gyfer ein bywyd gwyllt, gan roi darlun o sut mae byd natur yn ymdopi mewn ymateb i’r pwysau mawr mae’n ei wynebu.
Mae penawdau’r adroddiad yn frawychus – yn galw am weithredu pendant ac ar frys i warchod ein rhywogaethau.
Dyma olwg fanylach ar rai o’r penawdau o’r adroddiad, beth maen nhw’n ei olygu i’n rhywogaethau a’n cynefinoedd ni yng Nghymru, a’r hyn rydyn ni yn Plantlife yn ei wneud i wneud gwahaniaeth:
1. O’r 3908 o rywogaethau [pob tacsa] sydd wedi’u hasesu – mae 18% dan fygythiad o ddifodiant yng Nghymru
Mae hyn yn golygu bod bron i 1 o bob 5 rhywogaeth mewn perygl o gael eu colli am byth.
When we lose species to extinction, it undermines our ecosystem’s ability to adapt and respond to environmental pressures. For this reason, recovering species is one of our strategic missions at Plantlife.
Rydym yn cyflawni’r genhadaeth hon mewn partneriaethau drwy brosiectau adfer rhywogaethau a ariennir, fel Natur Am Byth, a thrwy ymyriadau wedi’u targedu sy’n cefnogi rhywogaethau â blaenoriaeth sy’n prinhau, fel ein gwaith ni ar Degeirian y Fign Galchog, Llysiau’r Ysgyfaint, Meryw a Thegeirian-y-gors Melyn.
2. Mae rhywogaethau o blanhigion sy’n gysylltiedig â chynefinoedd ucheldirol fel corsydd a rhostiroedd wedi prinhau
Wrth i’r tymheredd godi, mae gan blanhigion sydd wedi addasu i fyw yn yr ucheldiroedd oerach ddau opsiwn: gallant naill ai symud ymhellach i’r gogledd neu symud yn uwch i fyny i’r mynyddoedd. Fodd bynnag, ar gyfer rhywogaethau sydd â phoblogaethau darniog, mae ehangu tua’r gogledd yn amhosibl, ac felly eu hunig ddewis yw symud i dir uwch lle mae’r tymheredd yn oerach.
Heb ymyrraeth, ni fydd gan y rhywogaethau hyn unrhyw le arall i fynd yn y pen draw, a gallent gael eu colli o Gymru yn gyfan gwbl.
Dyma un o’r rhesymau pam fod y gymuned o blanhigion arctig-alpaidd wedi’i dewis fel blaenoriaeth ar gyfer prosiect Natur Am Byth. Mae prosiect Tlysau Mynydd Eryri yn cyflwyno cynllun gweithredu i ymyrryd yn uniongyrchol ac achub y planhigion alpaidd bregus yma.
Y pwysau arall sy’n bygwth cymunedau planhigion yr ucheldir yw ehangu planhigfeydd conwydd, patrymau pori amhriodol a lefelau gormodol o lygredd aer.
Rydym yn gweithio i fynd i’r afael â’r bygythiadau hyn yn gyfannol, drwy ymyrraeth uniongyrchol, dylanwadu ar arferion rheoli tir a gwaith eiriolaeth ehangach i sicrhau bod polisïau a deddfwriaeth yn helpu i fynd i’r afael â’r bygythiadau hyn.
3. Mae fflora Cymru yn newid – bu gostyngiad yn ystod dosbarthiad 42% o rywogaethau o blanhigion fasgwlaidd
Er mwyn cryfhau a chynnal ein rhywogaethau o blanhigion, rydym yn targedu ein gwaith lle mae ei angen fwyaf.
Mae’r rhan fwyaf o’n glaswelltiroedd llawn rhywogaethau wedi cael eu dinistrio ers y 1940au, ac maent bellach ymhlith cynefinoedd prinnaf Prydain Fawr. Mae hyn er gwaethaf y ffaith bod gan laswelltiroedd y potensial i gynnwys y nifer mwyaf o rywogaethau fesul metr sgwâr o unrhyw gynefin, a storio llawer iawn o garbon yn ddiogel yn eu priddoedd.
Nod ein prosiect Glaswelltiroedd Gwydn newydd yw gwella iechyd ein glaswelltiroedd ni mewn safleoedd gwarchodedig ledled Cymru, gan gefnogi rhywogaethau i adfer a ffynnu.
Rydym hefyd yn galw ar lywodraethau yng Nghymru, Lloegr a’r Alban i weithredu’n strategol gyda glaswelltiroedd a’u hymgorffori’n ystyrlon mewn polisi hinsawdd a natur, er mwyn cyrraedd targedau cenedlaethol a rhyngwladol.
Er y gall llawer o’r penawdau ymddangos yn druenus, mae’r adroddiad Cyflwr Byd Natur yn gweithredu fel cais i weithredu.
Yn hytrach na cholli cymhelliant, dylai’r cyfeiriad y mae’r adroddiad hwn yn ei roi fod yn gatalydd i greu newid cadarnhaol lle mae ei angen fwyaf.
Gyda’r wybodaeth hon, byddwn yn parhau i gymryd camau rhagweithiol i gefnogi ein rhywogaethau a’u helpu i adfer lle bynnag y gallwn ni.
Read more about the State of Nature report 2023 and how you can use your voice to call for action for our wild plants and fungi now.
Cyfle i ddarganfod sut mae prosiect adferiad gwyrdd blaenllaw Cymru, Natur am Byth!, yn helpu i ddatgelu ecoleg ddirgel cen sy'n diflannu.
Mae’n dymor y capiau cwyr yn Ystwyth Uchaf ac mae Sheena Duller o Plantlife yn esbonio pam y gall ffyngau a ffermio weithio’n dda gyda’i gilydd.
Mae Glaswelltiroedd Gwydn yn brosiect partneriaeth 3 blynedd i greu newid cadarnhaol ar laswelltiroedd pwysig fel dolydd a phorfa rhos ledled Cymru.
Byddwn yn anfon diweddariadau atoch chi ar e-bost am ein gwaith, newyddion, ymgyrchoedd, apeliadau a ffyrdd o gymryd rhan. Ni fyddwn yn rhannu eich manylion byth a gallwch optio allan ar unrhyw adeg. Darllenwch ein Hysbysiad Preifatrwydd.